စကြာဝဠာ မွေးဖွားပြီးစ နှစ်သန်း ၂၅၀ လောက်ပဲ ရှိသေးတဲ့ အချိန်က ဂလက်ဆီ တစ်စင်းကို James Webb တယ်လီစကုပ် ကြီးက ရှာဖွေ တွေ့ရှိ ထားပါတယ်။ ဒါဟာ အခုထိ ရှာတွေ့ ထားသမျှ ဂလက်ဆီ တွေထဲမှာ အစောဆုံး ဂလက်ဆီ ဖြစ်ပါတယ်။
မစ်ကီးဝေး ဂလက်ဆီရဲ့ ဗဟိုမှာ နေအစင်း ၄ သန်းလောက်နဲ့ ညီမျှတဲ့ ဒြပ်ထုရှိတဲ့ ဧရာမ black hole ကြီး တစ်လုံး ရှိပါတယ်။ ဒီ မဟာတွင်းနက် ကြီးကို အလွန် နီးကပ်စွာ ပတ်နေတဲ့ ကြယ်တစ်စင်းကို ပညာရှင်တွေ ရှာဖွေ တွေ့ရှိ ခဲ့ကြပါတယ်။ ဒီ ကြယ်ဟာ တွင်းနက်ကြီးနဲ့ အလွန် နီးကပ်ရုံ မကပဲ အလွန် လျှင်မြန်တဲ့ အရှိန်နှုန်း နဲ့လဲ ပတ်နေပါတယ်။
လျှပ်စစ် စီးဆင်းစေတဲ့ အီလက်ထရွန်တွေ ဝဲဂယက်လို ဖြစ်ပေါ် နေတာကို ပထမဆုံး အကြိမ်အဖြစ် သိပ္ပံ ပညာရှင်တွေ ရှာဖွေ တွေ့ရှိ ခဲ့ကြပါတယ်။ ဒါဟာ လျှပ်စစ် သုံးစွဲမှု နည်းပါးတဲ့ အီလက်ထရောနစ် ပစ္စည်းတွေ တီထွင်နိုင်ဖို့ အရေးပါတဲ့ တွေ့ရှိချက် ဖြစ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
Neil DeGrasse Tyson ရဲ့ Astrophysics for the People in a Hurry စာအုပ် ဘာသာပြန် အပိုင်း (၃) မှာတော့ ဖိုတွန် တွေကနေ ပရိုတွန် နဲ့ နျူထရွန် တွေ ဖြစ်ပေါ်လာပုံ အကြောင်းကို ဆက်လက် တင်ပြ ထားပါတယ်။
ကြယ်တွေရဲ့ ဒြပ်ထုကို ချိန်ခွင်ပေါ် တင်ပြီး တိုင်းဖို့ မဖြစ်နိုင်ပါဘူး။ ဒီတော့ ရူပဗေဒ ပညာရှင် တွေဟာ ကြယ်တွေရဲ့ ဒြပ်ထုကို သိဖို့ သင်္ချာနည်းနဲ့ တွက်ချက်နိုင်ဖို့ နည်းလမ်းတွေ ရှာဖွေ ကြရပါတယ်။
နေကို ဧရာမ တယ်လီစကုပ်ကြီး အဖြစ် အသုံးပြုပြီး ဝေးကွာတဲ့ အရပ်က ဂြိုဟ်တွေပေါ်မှာ သက်ရှိတွေ ရှာဖွေဖို့ နာဆာရဲ့ ပညာရှင် အဖွဲ့တစ်ဖွဲ့က အဆိုပြုလိုက်ပါတယ်။ အခု အဆိုပြုတဲ့ စီမံကိန်းကို နာဆာရဲ့ Jet Propulsion… Read More »နေကို တယ်လီစကုပ်အဖြစ် အသုံးပြုပြီး အခြားကမ္ဘာက သက်ရှိတွေ ရှာဖွေဖို့ နာဆာ အဆိုပြု
Neil DeGrasse Tyson ရဲ့ Astrophysics for People in a Hurry စာအုပ်ဟာ အရောင်းရဆုံး Best Seller တစ်အုပ် ဖြစ်ပါတယ်။ အပိုင်း ၂ မှာတော့ စကြာဝဠာရဲ့ သက်တမ်း ၁ စက္ကန့်ရဲ့ အပုံ ၁ ထရီလီယံပုံ တစ်ပုံ ကာလမှာ ဘာတွေ ဖြစ်ခဲ့သလဲ ဆိုတာ တင်ပြ ထားပါတယ်။
ရုရှား အာကာသ အေဂျင်စီရဲ့ အကြီးအကဲသစ်က သူ့နိုင်ငံ အနေနဲ့ အပြည်ပြည် ဆိုင်ရာ အာကာသ စခန်း (International Space Station) ကနေပြီး လာမယ့် ၂၀၂၄ အကုန်မှာ နှုတ်ထွက်တော့မှာ ဖြစ်တယ်လို့ ပြီးခဲ့တဲ့… Read More »အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ အာကာသစခန်းမှ ၂၀၂၄ အကုန်တွင် နှုတ်ထွက်မည်ဟု ရုရှားကြေငြာ
အခန်း (၁) အကြီးကျယ်ဆုံးပုံပြင် စကြာဝဠာရဲ့ မူလအစက လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်ပေါင်း ၁၄ ဘီလီယံ ခန့်က စခဲ့တာပေါ့။ တစ် ဘီလီယံမှာ သန်း ၁၀၀၀ ဆိုတော့ လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်သန်း ၁၄,၀၀၀ ခန့်ကပေါ့။ … Read More »လူတိုင်းအတွက် စကြာဝဠာ – အပိုင်း (၁) | Astrophysics for People in a Hurry by Neil DeGrasse Tyson
သေးငယ်တဲ့ ဥက္ကာခဲလေး ဝင်တိုက်မိ တာကြောင့် James Webb တယ်လီစကုပ်ကြီးရဲ့ အလင်းပြန် ကြေးမုံ မှန်ချပ် တချပ်မှာ ထင်ရှားတဲ့ ခြစ်ရာတွေ ဖြစ်ပေါ် ခဲ့တယ်လို့ နာဆာက ထုတ်ပြန် ကြေငြာ ခဲ့ပါတယ်။
လူတစ်ယောက်ရဲ့ ကိုယ်အလေးချိန်ဟာ သူနေထိုင်တဲ့ ဂြိုဟ်ပေါ် မူတည်ပြီး ကွာခြားပါတယ်။ ကမ္ဘာပေါ်က လူတစ်ယောက်ဟာ အင်္ဂါဂြိုဟ်ပေါ် ရောက်သွားရင် ဘယ်လောက် လေးမလဲ။
တကယ်တော့ ဒိုင်နိုဆောတွေ လုံးဝ မျိုးတုန်း ပျောက်ကွယ် သွားတယ်ဆိုတာ လုံးဝတော့ မှန်ကန်မှု မရှိပါဘူး။ ကျွန်တော်တို့ ပတ်ဝန်းကျင်မှာ ဒိုင်နိုဆော တွေကနေ တိုက်ရိုက် ဆင်းသက်လာတဲ့ သတ္တဝါ တွေကို နေ့စဉ် တွေ့မြင်နေရ ပါတယ်။
